SÜLEYMAN SEBA Biyografisi
Süleyman Seba kimdir?
Süleyman Seba ( Abhazca : Сулиман Цыба ; 5 Nisan 1926 - 13 Ağustos 2014) Abhaz kökenli bir Türk futbolcuydu ve İstanbul merkezli çok sporlu kulüp Beşiktaş JK'nın en uzun süre başkanlığını yapan başkanıydı
Süleyman Seba ( Abhaz adı Tsiba) 5 Nisan 1926'da Türkiye'nin Sakarya ilinin Soğuksulu köyünde doğdu . Seba ailesi, Süleyman Seba 5-6 yaşlarındayken İstanbul Beşiktaş'ın Akaretler semtine taşındı . Çoğu kaynak Seba'nın bir süre Beyoğlu semtindeki prestijli Galatasaray Lisesi'nde okuduğunu söylese de bazı kaynaklar bunun sadece bir plan olduğunu söylüyor. 1938'de Beşiktaş'ta ilkokulu bitiren Seba , Boğaziçi'nde Kabataş Lisesi'ne gitti.Beşiktaş semtinde bir başka prestijli tarihi Türk lisesi . Yerel futbol kulübü Beşiktaş JK'nın antrenman sahalarına yakınlığı nedeniyle bu okulu seçti
Seba daha sonra Fransız filolojisi okumak için Mimar Sinan Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne girdi, ancak futbol kariyeri nedeniyle hiç mezun olmadı. Coğrafya diploması da almaya çalıştı ama Beşiktaş JK Amerika'da bazı hazırlık maçlarına davet edildiğinde sınavlara giremedi.
Futbolcu
Seba, futbola Kabataş Lisesi takımında başladı. Gelecek vaat eden oyuncu kısa süre sonra yerel futbol kulübü Beşiktaş JK tarafından keşfedildi ve genç takımına kabul edildi. Onun katkısıyla genç takım o sezonun şampiyonu oldu ve kısa bir süre sonra Seba takım kaptanlığına yükseldi. 1946 yılında A takımına çağrıldı.
Seba, 1946-1953 yılları arasında İstanbul Futbol Ligi'nde 70 maçta 19 gol kaydetti. Ayrıca 17 Milli Küme Şampiyonası maçında forma giydi ve 3 gol kaydetti. 1947'de Beşiktaş formasıyla ilk profesyonel sezonunun sonunda bir Türkiye şampiyonluğu kazandı . Ayrıca 3 İstanbul şampiyonluğu kazandı. 1950'de Süleyman Seba, hazırlık maçları yapmak için ABD'ye giden Beşiktaş JK kadrosuna katıldı. Amerikan Futbol Ligi yıldızlarına, bazı bölgesel yıldız takımlarına ve Manchester United'a karşı oynadılar . Maçın ardından Manchester United'ın Seba'yı transfer etmek istediği konuşuluyor.
Seba, 1947'de BJK İnönü Stadı'nda İsveç ekibi Allmänna Idrottsklubben'e karşı yaptığı açılış maçında attığı ilk golle Türk futbol tarihine geçti. Maç, AIK'nin Türkiye turunun ilk maçı olarak oynandı. [8] Stadyumdaki ilk golü 40. dakikada Seba kaydetti. Son röportajlarından birinde golü şöyle aktardı: "Faruk [Sağnak] bana sol taraftan topa vurdu. Sonra topu durdurdum. Herhalde iki futbolcu numarası yaptım ve o golü ben attım". [9] AIK o maçı 3-2 kazandı.
1954 yılında menisküs yaralanması nedeniyle futbolculuk kariyerinden emekli olmak zorunda kaldı. Profesyonel kariyeri boyunca sadece Beşiktaş JK'da forma giydi .
Uluslararası kariyer
Seba hiçbir zaman Türk milli takımına çağrılmadı; ancak kendisine Türkiye 21 yaş altı millî futbol takımında oynama fırsatı verildi . Başlangıçta Türkiye Futbol Federasyonu , Beşiktaş JK'ya (o zamanki İstanbul Futbol Ligi şampiyonu) Türkiye'nin Yunanistan milli futbol takımına karşı 1950-1953 Doğu Akdeniz Kupası'ndaki son maçında Türk tarafını temsil etme izni verdi . Her ne kadar Galatasaray ve Fenerbahçe SK'den bazı eklemelerle kadro güçlendirilse de Beşiktaş JK, ambleminde Türk bayrağını kullanma hakkını elde etti ve bugün kulüp tarafından kullanılmaya devam ediyor.
Süleyman Seba, Yunanistan'a karşı oynamak üzere seçilen oyuncular arasında yer aldı. 16 Mayıs 1952'de Türkiye'nin 0-1 kaybettiği ilk ve tek maçını oynadı.
Futbolu bıraktıktan sonraki kariyer
Seba'nın aktif sporlardan emekli olduktan sonraki yılları hakkında fazla bilgi yok. Ancak bir süre Milli İstihbarat Teşkilatı'nda (MİT) görev yaptığı ve albay rütbesine kadar yükseldiği biliniyor .
Kulüp başkanı
1957'de Seba, Beşiktaş JK'nın aktif bir üyesi oldu.
Altı yıl sonra, 1963'te kulübün Başkanlık Konseyi üyesi oldu.
1984 yılında kulübün başına geçen Seba, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 1981-1984 yılları arasında kulüp başkanlığı yapmış olan Mehmet Üstünkaya'dan daha fazla oy alarak kulübün başına geçti. 1 Nisan 1984'te seçim yapıldı. Seba 403, Üstünkaya ise 338 üyenin desteğini aldı. [12] Bu seçim sırasında Seba, tüm zamanların Beşiktaş efsanesi "Baba" (Baba) Hakkı Yeten'in desteğini aldı .
İlk tam sezonunda Branko Stanković'i takımın yeni menajeri olarak imzaladı, kulüplerin borç sorunlarını çözmeye çalıştı ve kulüp tesislerine yatırım yapmaya başladı. Beşiktaş, averaj farkıyla lig şampiyonluğunu kaybetti ancak Seba, Stanković ile devam etme kararı aldı. Ocak 1986'da Beşiktaş, Seba başkanlığı döneminde kazanılan ilk resmi kupa olan Filo Kupası'nı kazandı. 23 Şubat 1986'da Seba yeniden seçildi ve ikinci dönemi başladı. 1985-86 sezonunun sonunda, Stanković'in Beşiktaş'ı averaj farkıyla Türkiye Süper Ligi şampiyonluğunu kazandı. Şampiyonluk dört yıl sonra ilk kez kazanıldı. Beşiktaş, Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı da kazanarak sezonu kapattı.
Seba döneminde Türkiye'nin baskın takımı haline gelen Beşiktaş, 1986-1987 sezonunda Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda ( bugünkü UEFA Şampiyonlar Ligi olarak biliniyor ) çeyrek finale yükseldi ancak Dinamo Kiev'e yenildi . Seba, İngiliz teknik adam Gordon Milne'i getirdiğinde , Beşiktaş'ın Türkiye Süper Ligi'nde yıllarca hakimiyet kuracağını kimse bilmiyordu. "Atom Karınca" (Atom Ant) Rıza Çalımbay (takım kaptanı), Feyyaz Uçar , "Sarı Fırtına" (Sarışın Fırtına) Metin Tekin , Ali Gültiken , Gökhan Keskin , Mehmet Özdilek ve Sergen Yalçın gibi genç oyunculardan oluşan güçlü bir ekiple, Beşiktaş 1989-1992 yılları arasında üst üste üç Lig şampiyonluğu yaşadı. Beşiktaş daha sonra 1994-1995'te Lig Şampiyonu oldu, ancak daha sonra Fatih Terim'in Galatasaray SK'sının arkasında bitirmek için yıllarca devam etti .
16 yıl boyunca Beşiktaş JK kulüp başkanlığını sürdüren Seba, Christoph Daum , John Benjamin Toshack , Karl Heinz Feldkamp gibi dünyaca ünlü birçok antrenörle çalıştı . 1998'de bir kez daha başkan seçildi ve bunun son dönemine gireceğini açıkladı. Şubat 2000'de bir sonraki mali kongrede onursal başkan seçildi. Sonraki başkanlık seçimlerinde Hasan Arat'a desteğini açıklasa da 27 Mart 2000'de Serdar Bilgili seçilerek halefi oldu.
Emekliliği sırasında onursal başkan Seba, emekleri sayesinde finansal olarak güçlü bir kulüp haline gelen Beşiktaş JK'nın en saygın isimlerinden biriydi - 1984'te devraldığı fiilen iflas eden kulüpten çok daha güçlü.
13 Ağustos 2014'te hayatını kaybetti.